Wéér een fonds? Jan, die een structuurwijziging voorstelt, terwijl-i altijd beweert daarvan geen heil te verwachten? Die vindt dat we met z'n allen een cultuurverandering, een paradigmawisseling, een denkraam-omslag (zouden moeten) doormaken?
Ja. Want soms moet ook ik toch echt bij de oude wereld, het oude denken aansluiten. Nu dus.
Alles begint bij de idee dat iedereen zijn bijdrage moet leveren aan de samenleving. Dat heet sinds gisteren een participatiesamenleving: door onszelf op te sluiten in kantoren en bedrijven participeren we. Tuurlijk.
Degenen die die gedachte aanhangen, wil ik iets voorhouden. Een volgens mij geheel logisch gevolg van hun idee dat iedereen moet bijdragen door middel van werk.
Nederland heeft een groeiend aantal uitkeringsafhankelijken. De ene keer komt het uit die werklozen te noemen; een andere keer bijstandstrekkers. Dat zijn héél verschillende categorieën, maar soit.... ze krijgen een uitkering, werken niet en móeten dat dus wel. Dat is de basisredenering toch? Dat je voor een uitkering iets moet doen, voor 'de maatschappij'.
Welnu, op het moment dat dat zo is, is de uitkeringsinstantie feitelijk werkgever, lijkt me zo. Dan is er sprake van een dienstbetrekking. De basis daarvoor bestaat uit drie elementen (en daar bovenop een ongelooflijke janboel aan jurisprudentie):
1. Er is sprake van het verrichten van persoonlijke arbeid (door de werknemer).
2. Het betalen van arbeidsloon (door de werkgever).
3. Er moet sprake zijn van een gezagsverhouding (tussen de werknemer en werkgever).
Los van de vraag of je wilt, erkent of goed- of afkeurt; stel dat het klopt: een uitkeringsgerechtigde is door de arbeidsplicht een nieuw soort werknemer geworden. Dan heeft de werkgever ook verantwoordelijkheden.
Uitkeringen zijn in Nederland niet dodelijk laag, maar evenmin riant. Je kunt er van leven, zij het dat een langere uitkeringsafhankelijkheid vaak ook een 'nét aan' leven betekent. Bezuinigen, beknibbelen, knijpen: werkwoorden die de situatie goed beschrijven. Overigens, 'huis verkopen', 'huisuizetting' en 'schuldopbouw' zijn ook populaire, veel voorkomende termen in die wereld.
Daar waar schraalhans keukenmeester is, is geen financiële ruimte. Daar komt die uitkeringswerkgever om de hoek.
Van - zeker díe - werkgever verwacht ik dan eigenlijk ook een opleidingsbudget voor z'n werknemers. Zeker voor deze financieel zeer knijp zittende groepen zou dat een heel realistische optie zijn:
een ondersteunend fonds, waar men kosten kan declareren voor het zoeken naar werk
De OVreiskosten naar een netwerkgesprek, de kosten voor het bijwonen van een symposium of congres, de kosten voor het volgen van een cursus, de kosten om te 'netwerken': kosten om de kansen op de arbeidsmarkt te vergroten, om werk te vinden. want veel van die kosten zijn voor een krappe beurs stomweg 'luxe' en dus een belemmering op weg naar werk. Terwijl een gemiddelde Nederlandse werknemer, en zelfstandige, daarvoor middelen ter beschikking heeft vanuit bedrijfsvoering.
Waarom zou die voorziening - goed: inclusief uitvoeringsregels - er niet moeten zijn voor uitkeringsafhankelijken? Júist voor hen!
Als we willen dat iedereen, die dat kán, participeert, dan is het ook vanzelfsprekend daarvoor condities te scheppen. Dit is er een. Er is niet eens een waanzinnig bedrag voor nodig. Maar het haalt wél de fixatie op 'hoe haal ik de eind van de maand' weg en opent de weg naar nieuwe wegen zoeken.
Een vreemd idee? Ik denk van niet, omdat het tracht benoemde blokkades op te heffen. Maar het zóu kunnen dat je vindt dat het ieders eigen stomme schuld is, dat afgunst en wraak jouw mening bepalen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten