De afgelopen weken ben ik vrij geregeld opgetrokken met mensen van het Leidse gezelschap Veenfabriek. Zij hebben een voorstelling die helemaal wordt gespeeld door wat we vroeger (hoog)bejaarden noemden: mensen met leeftijden vanaf 68 jaar.
Los van de kwaliteit van de voorstelling was er iets anders wat bewondering opriep: de productieleiding. Eigenlijk zat ik wat te broeden op de vraag óf en hoe ik er een blogpost aan zou wijden.
En toen arriveerden gisteravond laat de mensen van de volgende productie in het hotel: mannen. Voor de volledigheid: de Veenfabriek speelt een week lang voorstellingen in de stad Groningen. Na twee avonden die van 'ons' nu een aantal avonden een andere. Met een andere crew.
Dan zit je 's avonds laat zo'n beetje te luisteren naar het uitwisselen van ervaringen, de geintjes en gebbetjes, de roddels - die ik lekker voor mezelf houd, maar tjonge jonge wát een verhaal zit daarin. Om jou even lekker te maken met iets wat je niet te weten krijgt - en alles wat verder ter cafétafel komt, zo rond middernacht.
Laten we eerlijk zijn, en kortheidshalve generaliseren: mannen zijn slechter in zorgen en empathie dan vrouwen. Wat mij betreft, is dat door de productieleiders van de Veenfabriek bevestigd.
Het moet een enorme klus zijn geweest om twaalf bejaarden te begeleiden; naar een nieuwe omgeving, het theater, naar een nieuwe ervaring, op een podium staan voor een publiek, naar een leven dat heel anders is dan het dagelijks leven tot dan toe was. Dat is al een klus, en daar mag je dan ook nog eens bij optellen dat voor een aantal spelers ook nog geldt dat fysieke belemmeringen een grote rol in het leven spelen. Geheel of gedeeltelijke doofheid; goed ar-ti-cu-le-ren en luid praten, zijn noodzakelijk. Zelfs als je dat goed doet, gaat het nog geregeld mis en krijg je van komische dialogen zoals ikzelf nogal eens heb met m'n stokdove schoonmoeder: "Wilt u koffie?" "Nee, ik weet niet wie er heeft gebeld.". Vragen en antwoorden die volledig zijn losgeslagen. Daar wordt je móe van, heel moe.
Medicijnen zijn ook zoiets. Voor een verplegende of verzorgende is de geheime code die achter al die medicijnnamen schuilgaat, minder een probleem dan voor leken. Die zien Baxterrollen - van die gesealde plastic zakjes met tijden waarop de medicijnen moeten worden ingenomen - en daarmee houdt het min of meer op. Hoe koffie effect heeft, of sinaasappelsap of grapefruitsap; hoe in de gaten te houden óf de gift is ingenomen of niet: allemaal nieuw werk en nieuwe vaardigheid.
Het bijkans permanent alert zijn op omvallende of onwel wordende mensen vanwege hun gezondheid: vermoeiend moet dat zijn. Ook bijzonder lijkt me de ervaring plots heel langzaam te bewegen als je in een wereld zit waarin traagheid niet gewoon is. Maar voor oude mensen is het dat wél.
Generaliserend, hè.
De acteurs hadden drie jonge vrouwen als produktie(bege)leiding. En of de voorstelling nu wel of niet een succes was, die drie deden iets wat ik mannen nog niet zo snel zie doen.
Jonge mensen die zó waren verbonden geraakt aan 'hun' acteurs dat je haast gedachteloos over het feit heen stapt dat het voor hen helemaal nieuw werk moet zijn (geweest). Je denkt snel aan de bejaarden die acteur zijn en nieuwe ervaringen opdoen. Maar dat geldt twee kanten op. Petje af voor wat ik zag: een team - ook een man daarbij - dat heel erg soepel was geïntegreerd met het sociale leven van hun acteurs.
Middernacht zat ik zo te kijken naar de jonge mensen aan die tafel. Dat de dames dit moeilijke klusje kunnen klaren, was glashelder bewezen. Maar ik vraag me af of de mannen dat ook zouden kunnen. Die hadden natuurlijk een heel andere produktie onderhanden. Maar toch... dat gesprek ging eigenlijk niet over 'sociale' onderwerpen, maar over technische en zakelijke.
Het was in elk geval een ervaring die vertrouwen geeft in jonge mensen en hun empatisch vermogen. Tóch knaagt er wat twijfel: aan mijn eigen seksegenoten en hun vaardigheid op dat punt. Alsof een idee nog steeds bestaat dat iedereen dat wel kan. Dat daarom de pikorde de technici hoger plaatst dan de organisatoren, de mannen hoger dan vrouwen.
Niets schokkendnieuws, nee. Maar ik wil mannen-mannen dit nog weleens zien doen. Zal ze tegenvallen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten