maandag 4 november 2013

Gezond?!

De kans is groot dat je er vandaag over hebt gehoord: de lustpil. "Lustpil voor vrouwen dichtbij" kopte de De Volkskrant vanochtend op de voorpagina, met als onderregel "Zegen of onnodige medicalisering van de seks?".

Het is me wel een dingetje.

Wát is eigenlijk een dingetje? Die seks? Het ontbreken ervan? Het teveel? De ondernemer die een gat in de markt ziet? Ons zelfbeeld?

Eén van de grootste misvattingen bij het innovatiedenken en het 'innoveren', is dat dat gaat om het oplossen van problemen.

De slagplug is zoiets. Gaatje boren in de ondergrond dóór het te bevestigen materiaal heen; stevige tik, of meerdere, met de hamer. Klaar. Niet meer: boren, plug intikken, gat weer opzoeken en schroef er in schroeven. Tijdwinst!

index

Het is het zoveelste handigheidje dat op de markt is; naast de uisnijder, de eigeelopzuiger Yolkr, de zakloze stofzuiger. Het barst van de innovaties die 'vervelende klusjes' makkelijker maken (en vervangen door nieuwe, zoals het schoonmaken van de zakloze stofzuiger).

Over die ontwikkeling ga ik me maar niet meer druk maken. Dat lijkt een achterhoedegevecht te zijn over de geïnflateerde term innovatie. Alles wat 'er nog niet was' of 'een probleem oplost', is innovatief.

Toch is het wel goed je af te vragen wélk probleem, en vooral ook wíens probleem wordt opgelost. Ik kan een ei splitsen. Maar als zo'n Kickstarterproject als Yolkr me leuk (winstgevend) lijkt; waarom niet? Niemand die me wijsmaakt dat ik zou móeten. Er is geen echte sociale druk.

Dat is niet altijd zo. Zeker in de gezondheidszorg wordt één aspect - systematisch?! - veronachtzaamd: levensfasen. In de zorg wordt gewerkt met een geïdealiseerd doel: een gezonde mens.

Een gezonde mens.

Dat opent mogelijkheden , vooral voor verwarring. Om te beginnen met dat 'gezonde': wat is dat? Dat is geen onafhankelijk begrip. Over de eeuwen heen en tussen culturen bestaan substantiële verschillen. Gezond is, naar mijn mening, niet hetzelfde als 'niet dood zijn'. Het heeft vooral te maken met kwaliteit van leven.

Maar kwaliteit van leven is minstens zo lastig te hanteren. Zowel 'gezond' als 'kwaliteit van leven' erkennen we als relatief. Dat betekent dat er ook ergens een ijkpunt is. En juist dát zit me dwars.

Stilzwijgend hanteren we als ijkpunt een kwaalvrije jonge volwassene. Daarmee ontkennen we ons eigen leven, onze eigen levensfasen.

De eeuwige jeugd - ooit een mysterieus, exotisch romanonderwerp -, het vrouwenlichaam - en nu dat is gedaan, het mannen-uiterlijk -, de psyche - optimistische zelfverzekerdheid is de norm; ze zijn allemaal geënt op een ideaaltype.
Geen kraaienpootjes, geen afzakkende borsten, geen spataderen, geen kalend mannenhoofd, geen ouderdoms/levervlekken, geen pijntjes, geen hypergedrag, geen mistroostigheid. We zijn zowaar gaan geloven in die sovjetrussische landarbeider: jong, sterk en gezond.

De-Sovjet-Mythe-Socialistisch-Realisme-1932-1960-in-het-Drents-Museum_19647

Overdreven? Dacht 't niet.

Die lustpil. Stel dat die er komt. Dan komt-i er omdat we 'm kúnnen maken. Dat ten eerste. Hij gaat, net als Viagra, ook geen probleem oplossen. Dat probleem wordt eerst gecreëerd. Het is de volledige ontkenning van viriliteit als aan leeftijd gekoppelde toenemende en afnemende behoefte. Natuurlijk, er zijn afwijkingen en daardoor problemen bij mannen, vrouwen en binnen relaties.

Wilt u ook uw ziekteverzuim terugdringen? Is de verzuimdrempel in uw organisatie erg laag? Heeft u de indruk dat sommige medewerkers zich wel erg makkelijk ziek melden?


Dat is echter niet de vraag. Die heeft alles te maken met het idealiseren van ons leven en de sociale druk die gaat ontstaan als de mogelijkheid er is dat ideaal te benaderen. Je kunt altijd werken, want er zijn voor veel pijnen, pijntjes en kwalen medicijnen. Je zúlt dus altijd werken: ziek zijn overkomt je, verzuim is een keuze.

Gezond. Dat is dus óók af en toe ziek zijn. Dat is óók af en toe kwaaltjes hebben. Dat is vooral ook af en toe geen zin hebben.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten