woensdag 5 juni 2013

Zijn leesclubs een signaal?

Soms is het gewoon leuk om wat te mijmeren en al combinerend te fantaseren over de toekomst. Dat zóu je guru-achtig trendwatching kunnen noemen, ware het niet dat ik dat nogal marketing-achtig rechtlijnig denken vind. Levenslopen zíjn niet zo rechtlijnig. Evenmin voorspelbaar, of wist jij vijf jaar geleden al waar je nu bent? Ik geloof er geen barst van. Leven is net zoiets als een pad zoeken door een dichtbegroeid bos of iets dergelijks: slingerend, stijgend, dalend. Als je nét denkt: 'Ik ben er bijna', moet je toch nog om lopen. Térgend is dat, zeker als je al moe bent.

Maar goed. Niet zo rechtlijnig dus en daardoor ook bar moeilijk voorspelbaar. Wat je wél kunt doen - en veel trendwatchers doen dát dan ook feitelijk - is aangeven waar je denkt, hóópt dat het naartoe zal gaan. Maar wannéér je daar dan aankomt... . Het is meer zo'n vage aanwijzing als dat 'de bestemming richting het zuidwesten ligt'. Lekker globaal. Maar of het zuid, west, zuidzuidwest of westzuidwest is... .

Bandbreedte, vrijheidsgraden, slagen om de arm, voorbehouden: alles speelt een rol. Toch is het leuk om te doen. Sterker, het heeft ook zin. Een goed ondernemer kan het. Die voelt wat 'de markt', zijn klanten willen. Niet op basis van cijfers en trend-analyses, maar uit kijken en luisteren. Het ís ook niet allemaal te berekenen en beredeneren.

Om een groep mensen in beweging te krijgen, heb je een katalysator nodig. Degene die de eerste beweging maakt. Degene die smaakbepalend is. Degene die het vuur kan starten. Achteraf kun je die aanwijzen en snap je ook waarom het juist díe is geweest. Vóóraf is een ander verhaal. Ik vind het nog steeds een komisch fenomeen: mensen die het nastreven early adopter te zijn. Blijkbaar levert het iets op te kunnen zeggen dat jij als een van de eersten herkende dat dít een hit zou worden. De slimste weg, lijkt mij, is dan dat van alles te zeggen, want dan is je trefkans 100% (en je overtuigingskracht 0).

'Wat als ...'denken is wel een krachtige methode om vat te houden op de ontwikkelingen om je heen. Scenario-denken is voor alle bedrijven net zo belangrijk als voor individuen. Niet als handenbinders of voorspelling, maar wel als overzicht van mogelijke opties, voorzover die al voorstelbaar zíjn. Dat is een karakteristiek van échte innovatie: de onvoorstelbaarheid (van het effect). Maar op basis van lopende ontwikkelingen en signalen kun je best scenario's bedenken.

Zo viel mij pas iets op. Wellicht is het me altijd ontgaan, maar eerder lijkt me dat het de laatste paar jaren een groei doormaakt. Leesclubs.

De prototypische leesclub, voor mij, is die van wat oudere dames die gezamenlijk een gelezen boek bespreken. Het is een activiteit die een kwijnend bestaan leidt. Lezen, dat gebeurt steeds minder. Lange zinnen en teksten - zoals deze - zijn not done. Toch?

Niet dus. De leesclub is alive and kicking.

Voor mij is dat zo'n signaaltje om even bij stil te staan. In Amsterdam organiseert een literair tijdschrift, Das Magazin (hoe komt dat ineens zo populair?), een leesclub-manifestatie. Op meerdere plekken in de stad komen leesclubs bij elkaar en bespreken, met de schrijver, zijn of haar boek. Uit de dagbladverslagen valt op te maken dat het een groot succes was. Maar ook: dat er veel jónge mensen waren, dat men - blijkbaar tot verbazing van sommige auteurs - de boeken ook werkelijk had gelézen, dat de gesprekken ertoe deden en dat het uitverkocht was. Kortom, literatuur (bespreken) leeft weer.

537711_493163370720666_311797391_n

Zoiets zet bij mij meteen het denken in werking. Het doet me enorm denken aan een periode in de vorige eeuw. Ook dan heeft Europa net te maken (gehad) met economische ellende en geo-politieke onrust. Het is ook de periode waarin kunstenaarskringen floreren. Kunst bot uit. Het Fin de Siecle markeert dat scharnierpunt, gevolgd door Roaring Twenties en de beruchte Grote Depressie. Om tal van redenen kun je die niet ongestraft overzetten naar het heden.

En toch zit ik dan te denken bij zo'n bericht: "Zou er een herwaardering van 'kunst(beleving)' aankomen?".

Geen opmerkingen:

Een reactie posten