dinsdag 4 juni 2013

Daarom is downloaden juist góed.

Ergens in mijn digitale werkelijkheid slingeren 8800 Nederlandstalige boeken rond. Als je over digitale straten en pleinen zwerft, vind je nog weleens wat. Dus ook 8800 boeken in één keer. Overigens moet er daar ook een verzameling van iets meer dan 12000 boeken rondslingeren.

Dan heb je dus 8800 boeken. Om te beginnen is een groot deel niet 'jouw smaak'. Baantjer? Mwah nee. Agatha Christie? Die las ik op de middelbare school. Pietje Bell en Arendsoog? De verhálen hebben geen waarde, wel de boeken van toen: beduimeld, gescheurd, gelézen. Grote auteurs, beroemde titels; ook zij staan er in, als ook naslagwerken als de bijbel. Dan blijft er nog steeds een onzalig grote hoeveelheid boeken over van auteurs die míj even niets zeggen. Uiteindelijk resten er dan een stuk of honderd die 'de moeite waard zijn'.

Op mijn computers staan ook honderden muziek-albums. In MP3-bestandsformaat, want ik stel geen hoge eisen. Binnengehaalde FLAC-bestanden heb ik vroeger naar MP3 geconverteerd; stomweg vanwege het gemak. En sinds kort staan ze weer bij elkaar: de zelfgebreide albums met de zelfgeprinte hoesjes. Huisvlijt. Stof te verzamelen, zoals de beeldjes van Fimo'klei' die hier jaren geleden in forse aantallen werden gemaakt. Huisvlijt die nu stof verzamelt.

De Nederlandse overheidsbenadering van het verschijnsel downloaden heeft mijn steun. Uploaden mag niet, maar downloaden van muziek, boeken en films voor eigen gebruik mag. Sterker, ik denk dat het bestrijden ervan volledig averechts werkt.

Als je in de digitale wereld om je heen kijkt en lúistert (leest), dan kom je wellicht ook tot die conclusie. De weg ernaartoe, die ik volgde, is niet zo verborgen. Zoals het magnetisch noorden of de zon onze oriëntatie bepalen, zo speelt zoiets ook hier een rol. Alleen is dat geen natuurkundig fenomeen, maar een sociaal(-psychologisch). Geld, in de zin van 'betalen voor', neemt daar een veel minder belangrijke plaats in dan gedacht. Het is helemaal niet het ontwijken van dat betalen wat drijfveer is voor downloaden. Die drijfveer is het ontwijken van risico.

Je hebt veel geld uitgegeven aan een slimme telefoon of bureaucomputer met cd-brander. Of aan een discman - jaren tachtig! De tijd van de cassettebandjes is voorbij. Die van digitale media begint. Maar is dat wat voor jou? Er wordt gezegd dat de cd een veel te blikkerig geluid heeft in vergelijking met de analoge lp. En dat, hoe heet 't, MP3; daarvan zeggen ze dat het zoveel verkleind om maar hanteerbaar te zijn dat ook allerlei muzikale details verdwijnen.

Dat probeer je dus eens uit, als dat mogelijk is. Per slot van rekening deed je dat altijd al met lp's en boeken. Die werden uitgeleend. En soms nooit meer terug gegeven: ik weet van veel ook nog door wie niet! Dat 'proberen' is zo'n risicomijding, denk ik.

Die digitale boeken volgen ook zo'n soort van pad. Gaat het je bevallen: lezen vanaf een e-reader, een slimme telefoon, een tablet? Weet jij veel? Nee, véél nog niet. Da's precies het probleem. Je hebt er geen ervaring mee en weet ook niet wat te verwachten. Wat is de leeservaring als je geen bladzijden meer omslaat? Als je zelf bepaalt hoe groot je 'bladzijde' is? Als je niet meer ziet hoe ver je al bent in een boek? Niet het verhaal op zich is de nieuwigheid, maar de leeservaring.

En dan blijkt er dus een waanzinnig aanbod aan digitale inhoud te bestaan. Met een klein beetje moeite maak je je de wereld van torrents en van NZB's eigen. En wég ben je, als een kind in een snoepwinkel. Die kinderen hebben het moeilijk met kiezen. Jij ook. Links, rechts, boven, beneden, overal vandaan wordt muziek en worden boeken gegraaid. Het kán. Het ís er. Het roept iets hebberigs op; alsof ieder moment alle muziek en literatuur van de wereld wég kan zijn en jij jouw verzameling moet veiligstellen. Niet langer lenen of luisteren bij de platenzaak. Je downloadt het en ziet wel of het iets is.

Maar er komt een omslagpunt.

Op een goede dag ben je het zat avond na avond torrents en spots af te zoeken, te downloaden - soms te ontdekken dat het nog de verkeerde is, ook - en ergens op te slaan. Dat is het moment waarop de industrie geduldig op moet kunnen en vooral wíllen wachten. Dat is het moment waarop je gevoelig bent voor gemak. Je hébt al bewezen dat je de weg weet. Je wéét wat de kwaliteit is. Waarom zou jíj je nog uitsloven? Da's voor rookies, beginnelingen. Jij bent nu klaar om te gaan betalen.

Tien euro per maand voor Spotify zorgde ervoor dat ik het afgelopen jaar geen cd meer draaide. Dat spaart me een partij tijd uit, zeg. Goed, voor mij heeft het ook nadelen. Maar de luie mens wint. Met de boeken moet dat punt nog komen. Ikzelf vind het helemaal verklaarbaar: ik heb mezelf nog niet overtuigd van het digitaal lezen. Ondanks dus 8800 boeken. Pas als ik diezelfde gemoedstoestand bereik als nu met muziek, ga ik betalen.

Tot dan? Er ís nog een bestand van 17,69Gb met 12.099 boeken op te halen. Maar wat móet ik ermee?

20130604-185921.jpg

Geen opmerkingen:

Een reactie posten