Mensen zijn eigenlijk arrogante wezens. In alles wat we denken en doen plaatsen we onszelf centraal. Het hele begrip 'de mens als sociaal wezen' dien je te begrijpen als 'de mens kan solitair niet overleven'.
Als jongetjes lazen wij westerns: Arendsoog, maar ook Karl May. Door hun ogen zag je dat Wilde Westen (en de Balkan in het geval van May). In de geschiedenislessen leerde je er later nog meer van. Van de Frontier, van de landclaims en de -onteigening, van de gruweldaden en de wetteloosheid.
Het lijkt zo bizar. Hoe kóm je erbij te denken dat, als jíj ergens bent en niemand ziet, dat dan tot jóuw eigendom kan worden verklaard? Dan kom je, als oorspronkelijk bewoner, zo iemand tegen en hoort dat die meent de nieuwe eigenaar te zijn. Alsof je je huis verlaat en bij thuiskomt iemand anders aantreft die zich de eigenaar acht.
Dat vanuit jezelf redeneren, doen we vaak; vaker dan we wellicht toegeven.
Het is ook enorm verleidelijk om te doen. De eerste kolonisten kwamen in enorme, lege gebieden. Hoezo je dus druk maken over ruimte? Er is ruimte zat voor iedereen! Vonden zij.
Een belangrijk aspect is de beschikbaarheid van oneindigheid. Da's dodelijk voor ons. Op het moment dat we geen grenzen duidelijk zien, worden we gemakzuchtig. Dat deden de kolonisten. Dat doen we met fossiele brandstoffen, het klimaat, de oceanen, genetische (gewas)manipulatie. Allemaal zaken waarvan we de reikwijdte niet (goed) bevatten en die we 'dus' nogal nonchalant benaderen.
Denk je dat dit vooral opgaat voor zaken die ons voorstellingsvermogen te boven gaan?
Dan kun je dichter bij huis ook wel voorbeelden vinden. Een mooie is parkeren in de stad. Zo lang er ruimte genoeg is, wordt er niet over nagedacht. Een nieuwe situatie ontstaat als de parkeerdruk toeneemt. Al snel zie je het gebeuren: de dubbelparkeerder, de stoepparkeerder, de uitwijkparkeerder. Allemaal gevolgen van een vergelijking die niet meer klopt: (parkeerplaatsen x A) = (auto's x B). Dat kun je in evenwicht brengen door A óf B aan te passen. De meestgehoorde is om A dan maar te verhogen. Dat mag best ten koste van groen of kinderspeelruimte gaan. Net als dat 'onontgonnen' land: je kunt doorgaan met ontginnen, totdat je op de grens stuit. Als overal auto's staan, is er geen andere weg dan naar B te gaan kijken.
Jammer genoeg is er dan waarschijnlijk bar weinig groen overgebleven.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten