Eén van de dingen waarin ik me vergiste, is ons leervermogen. Nota's en beleidsstukken waarin zinnen staan als dat 'we bouwen op de schouders van onze voorgangers'? Geloof ze niet. Het enige wat een beetje klopt, is 'voortschrijdend inzicht'. Jij leert vooral van je eigen fouten. Ook een organisatie, die uit talloos veel jij-en bestaat, leert zo.
Zo meende ik dat we vrij snel konden doorontwikkelen naar tweede generatie websites (echt, zo sprak men erover) en de fouten uit de eerste generatie konden overslaan. Nou, mooi niet. Dat is een ongelooflijke waarnemingsfout. Alsof het maken van websites niet vooral een paradigmawisseling is waarbij het maken van die 'fouten' haast noodzakelijk is om te snappen wat je doet. Om een website en interactiviteit te snappen, moest je eerst de bedrijfsinformatie online zetten.
In al die jaren daarna heb ik dat 'leren van je eigen fouten, maar niet van andermans fouten' terug zien komen. Mensen zijn hardleers, is de voor de hand liggende conclusie. Eerlijk gezegd, denk ik dat de conclusie eerder moet zijn dat paradigmawisselingen niet anders kunnen plaatsvinden dan door ervaring. Waarom zou je een ander geloven? Hoe vaak denk je dat innovatie-strategen zeggen of denken "weet je wat: wacht maar tot je er zelf tegenaan loopt"?
Ach, zo vreemd is het ook niet. Zo'n paradigmawisseling is als een zwart gordijn waarachter iets onbekends schuilgaat. Je zult die stap altijd zélf moeten zetten.
In de afgelopen weken kwam er weer een bedrijfstak langs die die fase in gaat: de uitgevers. Tot hun schrik is 80% van de boektitels op e-readers niet betaald. Potjandorie! Jatwerk! Die arme auteurs wordt het brood uit de mond gestoten. Maar niemand van hen die publiekelijk erkent dat ze eigenlijk een kopietraject doorlopen wat met name muziekuitgeverijen al pijnlijk doorliepen. Daarvan leren, lukt niet. De pijnlijke les komt er aan. En nu weten ze ook al hoe die er uit gaat zien!
Paradigmawisselingen zijn heel ingrijpend.
Deze kwam vandaag voorbij. Daphne is professioneel fotograaf. Beelden vastleggen is voor haar inkomen. En toch zit er iets bijzonders in de onderste van onderstaande tweets.
Daphne was blijkbaar op een bijeenkomst geweest waar Google's Glass werd getoond. Daarvan deed Adformatie verslag. En zíj gebruikten Glass-registraties van Daphne.
In die situatie zie ik (dus) weer zo'n paradigmawisseling.
De fotograaf die kijkt, kiest, ontwikkelt, afdrukt en bewerkt, kreeg voor dat creatieve proces een vergoeding als iemand anders dat beeld wilde gebruiken. Een gemiddeld fotograaf ontwikkelt, stopt en fixeert niet meer. Retoucheren heet fotoshoppen tegenwoordig (en is absoluut eenvoudiger én ingrijpender). Glass doet daarin weer een stap verder. Je kijkt en zegt "Take picture".
Da's interessant. Het vakmanschap van de fotograaf van ooit is dan vervangen door het kijken. Nu is dat ook een wezenskenmerk van een fotograaf, maar ook van een mens. We kijken allemaal. Kun je daarop dan een recht doen gelden?
"Ik zag dit en dus is dat beeld van mij" ?
"Ik zag dit het eerst en dus is het beeld van mij" ?
"Ik zag dit, stuurde het naar het Collectief Geheugen, maar het blíjft van mij" ?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten