Zoals James Bond wijs opmerkt: "zeg nooit nooit". Er zijn uitzonderingen. Zo las ik HhhH van Laurent Binet wél. En ik kan 'm je aanraden. Om je de waarheid te zeggen; het was de titel die 't 'm deed. Ik heb wel tien minuten met het boek in m'n handen gestaan en toen besloten dat Himmlers hersenen heten Heydrich een wel zó intrigerende titel is dat het mogelijk de moeite waard zou zijn. Het bleek de vorm die 't 'm deed.
Verder lees ik dat genre eigenlijk zo goed als niet. Mijn voorkeur gaat uit naar de Kafkaïanen. Dat interpreteer ik lekker breed, zodat ook De helaasheid der dingen van van Dimitri Verhulst er onder valt. Maar ook Stefan Brijs' De engelenmaker. En ook de magisch-realisten (bestaan dat genre beoefenen eigenlijk nog?). De andere voorkeur geldt de stijl van de schrijver. Bloemrijk, ritmisch, archaïsch woordgebruik: beschrijf maar eens wat 'mooi' is. De Tachtigers deden dat. Dichters doen het. En zeker de eerste haiku-dichters konden het.
Voor mij is het heel vanzelfsprekend: binnen dat type voorkeuren passen autobiografieën niet. Het zal je toch bommen wat president Roosevelt als ontbijt at? Wat Chuchill besprak met z'n militaire staf? Dat hij wel of niet anti-semitisch was? Evenmin loop ik warm voor het levensverhaal van 'royalty'.
Toch lees ik nu een autobiografie. Omdat ik de eerste honderd (en drie) pagina's al zo goed vind, is deze blogpost er.
Het is de autobiografie van Joe Jackson Een overwinning op de zwaartekracht.
Niet dat ik meteen helemaal de drempel over was. Ik weet dat ik las dat de autobiografie gaat over het deel van zijn leven totdat-i een eerste platencontract krijgt. Dát deed 't 'm. Eindelijk een boek waarin de bouwstenen van een leven, en alleen die, de aandacht krijgen en niet de prietpraat over wie wat speelde of hoe Is she really going out with him - of het (veel mooiere) Slow Song - tot stand kwam. dat vind ik minder interessant dan te snappen wie de persóón is die dat maakte.
https://www.youtube.com/watch?v=_q5fMyaosAg
Waarom deze autobiografie wél? Omdat hij niets mooier maakt en vooral omdat hij juist een beeld geeft van al die vormende ervaringen in iemands jeugd.
Kloppen ze? Geen idee. Ongetwijfeld niet precies. Maar ze zijn wel verdomd geloofwaardig, en ze zijn zo goed geschreven dat je (ik) binnen de kortste keren vergeet dat dit het verhaal van Joe Jackson is. Je leest het verhaal van een jochie dat in een gezin en een buurt opgroeit waar hele andere zaken belangrijk worden gevonden dan degene die hij vóelt dat belangrijk zijn.
Als ik mezelf als referentie zou nemen, dan is de kans groot dat veel is verzonnen. Mijn beeld van m'n jeugd is niet zó rijk aan details. Dat neemt niet weg dat veel, heel veel, van wat hij beschrijft me bekend voorkomt. Een slungelig, niet in die omgeving passend jochie (niet dat ík daaropvolgend een precies beeld had van wat ik zou willen worden).
Het zijn iedere keer korte alinea's, ogenblikken waardoor ik me gewonnen gaf. Misschien ook omdat we van ongeveer dezelfde leeftijd zijn. Het zijn níet die over muziek gaan, maar die over het gezin en zijn school gaan. Ik ben te lui om er een paar over te tikken, en ze zijn ook te lang. Eentje dus, over de keer dat-i de Rolling Stones hoorde:
Ik voelde een golf puberale adrenaline - sterk spul - en zei hardop tegen niemand in het bijzonder: "Als ik groot ben heb ik ook zo'n band".
Mijn moeder, die zat te breien en totaal niet onder de indruk van de Stones was, zei: "Dat is leuk, schat", of woorden van die strekking. Alsof ik had gezegd dat ik de grootste postzegelverzameling zou hebben als ik groot was.
En passant staan er ook mooie gedachten in, over arbeiderswijken, cultuur, popmuziek, snobs, schoolsystemen, muziek(techniek) en pesten.
Jammer genoeg ben ik al bijna op de helft van het boek. Naar de muziek van Joe Jackson luister ik nog steeds op dezelfde manier als voorheen, denk ik. Maar de man zal ik waarschijnlijk anders waarderen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten