zaterdag 18 januari 2014

Vereist: spreek- en schrijfvaardigheid

Vandaag verscheen in de De Volkskrant een artikel van een journalist die werkloos is geworden.* Hij beschrijft daarin die eerste paar maanden die iedere werkloze wel kent. Maar ook de ervaringen met het UWV en met Werk.nl. De reacties van je omgeving en de gedachten die door je hoofd spoken.

Het is een lezenswaardig artikel. Alhoewel het de indruk wekt je een goed beeld te geven van de indruk die werkloosheid op je maakt, weet ik zeker dat het nog maar de oppervlakte is. Er worden niet veel woorden aan vuil gemaakt; maar de totale paniek alleen al die je in die eerste maanden naar de keel kan vliegen, verdient evenveel aandacht. Of de onduidelijke voorlichting door het UWV; iedere medewerker lijkt een eigen invalshoek te hebben en tot overmaat van ramp doen UWV en UWV Werkbedrijf of ze zelfstandige bedrijven zijn.

Lees het artikel, en probeer je in te leven in wat er staat. Ik herkende bijna ieder woord, iedere emotie. Of iemand die er niet mee is geconfronteerd op basis van deze beschrijving een juister gevoel heeft van werkloos-zijn... ik betwijfel het, eerlijk gezegd.

Honderdduizenden mensen zijn werkloos. Honderden, duizenden schreven erover; in blogs - ikke - of op andere wijze. Slechts een enkeling haalt de kolommen van de krant.

Da's eigenlijk iets waar we makkelijk overheen kijken.

Alsof alleen mensen die vloeiend kunnen spreken of schrijven, de moeite waard zijn. De ervaringen die de De Volkskrant vandaag publiceerde, zijn niet bijzonder. Sterker, ze zijn al járen in omloop als het gaat over de manier waarop we met onze sociale zekerheid om springen. Spreek maar eens met iemand die werkloos is, iemand die met het UWV in aanraking is, iemand die bijstand krijgt, iemand die 'een reïntegratietraject is ingegaan,...

De tijd is allang voorbij dat de laaggeletterde een achterstand heeft. Aan die achterstandsgroep wordt langzamerhand ook degene toegevoegd die niet soepeltjes spreekt of schrijft. Verwonderlijk is het niet als je je realiseert dat ook in ons onderwijssysteem de nadruk verkeerd ligt. De handarbeider, de vakman, de handige (voormalig) LTSer, ze marginaliseren ook daardoor.

Een waarschuwing is echt wel op z'n plaats. De waarschuwing dat we bezig zijn heel systematisch mensen onmondig te maken door hen niet de ruimte te bieden op eigen wijze ervaringen en meningen te laten formuleren. Ik schreef er al eerder over: Wilders heeft dat scherp in de smiezen en beweert juist dat geluid te willen laten horen.

Voor journalisten ligt er voor eeuwen werk. Zo lang er mensen zijn, zullen er verhalen verwoord kunnen worden. Maar dan wel álle verhalen en meningen.

*Mits ik het niet vergeet: als de link naar het artikel mij bekend is, zet ik het erbij.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten