Handicap is een kwestie van erkennen

Vandaag was ik op zoek naar een nieuwe bril. Omdat de huidige me steeds minder een goed zicht gaf en omdat de twee pootjes de afgelopen drie, vier maanden braken. Die heb ik met superlijm weer vastgezet. Maar dat zicht lijm je niet. Temeer omdat m'n ogen beter zijn geworden de afgelopen drieëneenhalf jaar. Da's minder, want beter betekent dat de huidige bril te sterk is geworden. Een typisch geval van een bijziende oudere; zelfs vooruitgang is nadelig. De conclusie bleek dat links rechts dwars zat door ongeveer één dioptrie er op vooruit te zijn gegaan. "U kunt beter met de leesbril gaan lopen, want die is zwakker".

Dan krijg je meteen het gelazer van de kosten en vooral van het montuur (de superlijm, niet vergeten). Ik moet een nieuwe uitzoeken. Daar komt veel bij kijken: je gewenste imago, je bestaande imago, de mening van je naasten, en die van de opticien, de keuze uit monturen waarin je (kunststof)glazen kunnen worden gezet, en de kosten. Ik geloof dat we nu rond de €800-€900 zitten, hetgeen wel €200 minder is dan de vorige.

Dit?


Maar wat me enorm dwarszit, al jaren, is dat ik niet serieus word genomen. Sterker, de verzekeraars proberen me naar grote optiekketens te manoeuvreren. Ketens die níet de glazen aanmeten en leveren die we zoeken. Ketens die brillen zien als producten en niet als hulpmiddelen. Onzin? Een bril meet je aan door veren, neuspads en poten af te stellen; niet door 'm te overhandigen met 'Veel plezier ermee'. Oogmeting? Alleen als u hier koopt. En dan nog doen we het onzuiver. Oogboldruk meten? O ja, dat kan hier ook. Mijn ogen zijn me zoveel waard dat ik wil kiezen wie ermee bezig is, zoals ik m'n huisarts ook koos.

Of dit?


Ik, wij brildragers, zijn feitelijk gehandicapt. Maar we krijgen niet de oplossing daarvoor vergoed.

Mijn verzekeraar vergoedt iedere drie jaar iets van €100-€150. Die periode kan ongeveer kloppen, want mijn vorige bril is ongeveer zo oud. Maar dat bedrag betekent dat ik een half glas kan kopen in de goedkoopste uitvoering. Glazen zoals ik die nodig heb, kosten rond de €340, per stuk. Dat zijn gewoon goede glazen die goed zicht geven. En om goed zicht gaat het toch? Goedkoper kan, hoor. Glas in plaats van kunststof: kwetsbaarder en vooral zwaarder. Of met minder vloeiende overgangen - multifocaal, hè - of beperktere zichtgebieden. Allemaal verminderingen van het zicht en comfort. Alsof je rolstoelen met ovalen wielen net zo goed bruikbaar vindt als met ronde.

Het is eigenlijk vreemd. Met m'n -7's en cylinderaanpassingen zie ik zo goed als niets zonder bril. In elk geval niet veel meer dan silhouetten, maar details als kleding op tien meter afstand toch echt niet. En het kan allemaal erger. Het eind van dat liedje is dat brildragers met dergelijke glassterkten - en hoger - zich zonder bril niet kunnen redden in het maatschappelijk verkeer. Volgens mij ben je dan gehandicapt!

"Maar dan zouden ik weet niet hoeveel mensen gehandicapt zijn en recht moeten hebben op vergoeding?!" Precies! En het geeft aan hoe Het Systeem werkt: we definiëren iets weg. Niet de vraag of het je sociaal hindert, maar de vraag of we het willen bekostigen is leidend. Feitelijk heel raar.

Overigens is dit inderdaad een pleidooi om dat te veranderen. Maar dan wel zo dat de klant de keuze heeft. De vergoeding zou qua glazen optimaal moeten zijn, want dát is het hulpmiddel. Het montuur hoeft niet vergoed: daarin zijn teveel smaken en soorten. Maar als richtglas zou moeten dienen het glas dat maximaal zicht herstelt en dat comfortabel is. Laat me zelf kiezen bij wie ik dat bedrag besteed.

Zie ik dat gebeuren? Nee. Want de bril wordt na al die jaren helemaal niet meer gezien als een hulpmiddel. Totdat je zelf slecht gaat zien.