Ik vulde de snoeppot op het stadhuis en haalde gebakjes voor de hele afdeling.
Dát was het moment dat ik dacht: "jij zit niet goed". Een burgemeester die ontslag nam omdat een integriteitsonderzoek serieuze aantijgingen bevatte, verdedigt zich niet met snoep dat ze uit eigen zak betaald. Dat is de categorie "Ik ben aardig, want ik hield eens de deur open voor een ander". Sterker, het is typerend gedrag voor managers met een persoonlijkheidsstoornis als narcisme, zeker als het past in een heel betoog dat 'dit alles mij overkomt en mij niets is te verwijten'.
Het is in alle gevallen een triest verhaal als iemand wordt 'ontmaskerd'. Voor de patiënt kan het nog een positieve wending teweeg brengen. Jammer genoeg is de weg daarnaartoe geplaveid met slachtoffers. Of er nu wel of niet sprake is van regeloverschrijdend gedrag, de wijze van opereren maakt slachtoffers.
Dát baart mij zorgen.
Ik heb ze gezien. De 'managers' waarvan ik nu denk dat zij stomweg ook in de categorie horen van psychisch gestoorden. Degenen die last kregen van een gevoel van onfeilbaar beoordelingsvermogen, degenen die absoluut niet met medewerkers konden omgaan, degenen die selectief informeerden; ze bestáán. En in veel te grote hoeveelheden.
Het is een open deur, maar wel een waarop nog heel vaak moet worden gewezen. We hebben een cultuur laten ontstaan waarin gedefinieerde leidinggevende capaciteiten netjes overeenkomen met psychopathische. Dat klinkt verschrikkelijk. Het hoeft het niet te zijn, want die psychopathische trekjes hébben ook voordelen.
Wat echter ontbreekt, is het organiseren van de tegenkracht. Daadkrachtige managers mogen niet bestaan zonder een tegenpool. Dát ontbreekt.
Het type manager - zowel binnen de overheid als het bedrijfsleven - dat de afgelopen dertig jaar populair was, is van het verkeerde slag. Het zijn de mensen die 'de lijnen uitstippelen en de beslissingen nemen', die menen dat leiden betekent 'snel besluiten nemen, goede of foute'.
Het heeft me een poos verbaasd als groot-industriëlen onverwacht verstandig bleken te zijn. Totdat ik me realiseerde dat dat vaak oudere mensen zijn, die hun sporen allang hebben verdiend. Maar vooral: die met een héél andere manier van opereren aan de slag zijn geweest. Of, als dat niet zo was, inmiddels ontdekten dat socialer opereren verstandiger was geweest.
Het is een beklemmende conclusie. Als-i - ook maar deels - waar is, dan is de huidige economische situatie grotendeels te wijten aan beleid van zichzelf overschattende mensen (confronterender: psychiatrisch patiënten). Aan hén hebben we veel te veel overgelaten en zíj hebben veel te veel opgeëist.
Alle signalen wijzen in die richting; zowel vanuit de politiek, de ambtenarij en het bedrijfsleven. Niemand neemt schuld op zich. Verantwoordelijkheid is een hol begrip, af te kopen met een nog hollere slappere verontschuldiging.
Het is angstwekkend dat de betrokkenen zelf ook écht niet zien wat gaande is. De schuld ligt altijd extern. De waarheid is plooibaar. De eigen situatie staat vooraan in de rij. Inleving in de gevolgen van handelen is er hoegenaamd niet (in woord soms wel, maar uiteindelijk heerst een anonimiteit als 'de economie').
En allemaal maken ze duizenden slachtoffers. Da's nog het ergste.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten