vrijdag 27 juni 2014

Wij, de consumenten, verspillen niet?!

Toegegeven, het is fascinerend een 3D-'printer' aan het werk te zien. Bij mij roept het nog steeds beelden op uit science fictionverhalen waarin men alles 'uit de muur' kon trekken. Maar dit gebeurt voor je neus.

De HEMA gaat nu aan de slag met 3D-printers in de winkel. Je gaat in een cabine staan en er wordt een 'foto' van je gemaakt, een scan met coördinaten en kleurinstructies. Na een paar dagen kun je je 3D-'print' afhalen.

Ik vermoed dat 3D-'printers' een hoge vlucht kunnen nemen. Voor industriële toepassingen zijn ze nog véél te langzaam. Dat geldt ook voor de medische. Snelheid is echter het minste probleem. Je kunt er gif op innemen dat die snelheid steeds verder omhoog zal gaan. Hetzelfde geldt voor de grootte van de apparaten en de (geluids- en stof)hinder; die worden steeds kleiner.

Over een onbepaalde tijd zullen we het doodgewoon vinden dat er 3D wordt geprint.

De vraag is echter wel hoe en wat en met welk gevolg; met name als het consumenten-print gaat.

De actie van de HEMA becommentarieerd door de zoveelste deskundige die aangaf dat de omslag die 3D printen tot gevolg heeft voor een groot deel zal bestaan uit gemak en het vermijden van overproduktie. Gebroken oortjes van serviesgoed worden niet gelijmd, maar het hele kopje wordt geprint. En het servies is weer compleet. Zeker voor huishoudelijke onderdelen die uit één materiaal bestaan, biedt dat kansen. Gebroken sleutels, van 'die ene antieke kast' of de fiets? Printen!

Een stapje verder liggen ook kansen. Een cadeau kopen op het web? Betalen en de software-instructies voor je printer ontvangen om het zelf te laten maken. Of eigen ontwerpen maken (en proberen te verkopen. Dat vereist alleen maar de code door te sturen). Je kunt er zát bij fantaseren aan mogelijkheden.

Maar ik betwijfel of het zo zal gaan.

Eerder verwacht ik een hoop extra onzin. Het experiment van de HEMA is leuk, maar onnodig. Het is een ervaring in de categorie vakantiesouvenirs. Die kocht je als herinnering en staan daarna meestal jaren stofnest te zijn voordat ze roemloos bij het vuilnis eindigen. Hoe leuk ook; de HEMAbeeldjes gaan ook die weg op.

Een veel serieuzer te bespreken effect is of het werkelijk zo zal zijn dat we minder afval en overproductie zullen gaan krijgen. Ik denk dat de kans groter is dat we méér gaan verkwisten.

Het is een voorspelling die ook werd geuit bij de computer, inclusief de mobiele versies, en (thuis)printer: we zouden papierloos worden en van scherm lezen en schrijven. Daarvan is bar weinig gerealiseerd.

De redenen zijn terug te voeren tot menselijke behoeften zoals instant-bevrediging. We zijn niet zo geduldig dat we willen wachten als het op een andere manier sneller kan, én we zijn de papieren leefwijze nog lang niet afgeleerd! Het zal nog generaties kosten voordat die (wellicht) veranderd. Tot dat moment is de neiging iets af te drukken groot en gebeurt dat ook nog massaal. Ironisch: méér dan ooit, want het stuk dat je vergat mee te nemen, druk je toch nóg een keer af...

Het zijn dergelijke menselijke gewoonten en eigenschappen die mij doen twijfelen aan een snelle opmars van 3Dprinters in huis en vooral aan het doelmatigheidseffect. De kans is groot dat daar de plank volledig wordt misgeslagen.

Hoe vaak en waarvoor zal in een huishouden een 3Dprinter nodig zijn? Dus niet recreatief, maar om bijvoorbeeld onderdelen te vervangen? En als die geprint worden: hoe lang duurt dat en met hoeveel moeite? Mijn inschatting is dat het in veruit de meeste gevallen nog steeds de moeite loont bij een winkel langs te gaan en meteen een artikel mee te kunnen nemen (voor de winkelier zal de overweging dus anders uitpakken; die kan er wél voordeel uit halen).

Nee, van die vermindering van verspilling geloof ik nog heel weinig, de mensen een beetje inschattend. Dan zie ik eerder ouderparen die voor de zoveelste keer voor hun schoolgaande kind een voor de zoveelste keer 'verdwenen' voordeursleutel, lineaal of winterwant printen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten