Leiden viert vandaag zijn ontzet van Spaanse belegering in 1574. Da's een poos geleden en de details zijn allang uit de herinnering verdwenen. Maar ja, om een feestje te geven is maar een beperkte aanleiding nodig. Dus de herinnering aan Leidens Ontzet is voldoende om een stad op z'n kop te zetten.
Leidens Ontzet is een feest zoals carnaval dat is: eigenlijk alleen lokaal te begrijpen. De grappen die in de carnavalsoptocht worden uitgebeeld, zijn vaak gebaseerd op gebeurtenissen in de lokale gemeenschap. Als je daar geen deel van uitmaakt, kun je niet anders dan een oppervlakkig toeschouwer zijn. Dan zie je in carnaval wellicht niet veel meer dan een zuipfestijn.
Leidens Ontzet heeft dat ook.
Wie 'van buiten' komt, zal een Taptoe kunnen zien op 2 oktober 's avonds. En dat is niet eens een klassieke taptoe, maar een optocht van Leidse sportverenigingen. De fanfares en trompetterkorpsen vullen aan.
Je kunt naar de kermis - één van de grootste in Nederland - of de Feestelijke Warenmarkt. Daar valt vanalles weg te snacken: van banaan met slagroom tot churos, en van in eigen vet zwemmende hamburgers tot gyros en bratwurst. Intercultureel smullen, dus.
Op 3 oktober volgt dan het hoogtepunt: de Grote Optocht. Alhoewel die ieder jaar enorm veel op die van voorgaande jaren lijkt, trekt De Optocht duizenden naar de binnenstad. En daar constateren we achteraf weer 'dat er toch wel veel gaten in de optocht vielen'. Maar we zíjn er wel!
Op allebei de dagen is muziek steeds belangrijker geworden. Waar vroeger de optocht veruit het belangrijkst was, is dat - na een korte periode waarin de kermis naar de kroon stak - nu De Muziek. Want de avond van 2 oktober en de hele 3 oktober spelen door de hele binnenstad bandjes. Een schatting is dat het er per dag 60 zijn. Niet dat ze allemaal even goed zijn. En wat ook opvalt; waar is het nieuw, aanstormend talent? De meeste café-eigenaren gaan voor coverbands.
Mocht je volgend jaar willen komen; veruit het leukst, zijn wij zelf. De mensen. Wat een kleurrijk stelletje vormen wij.
Wie zo'n dagje door de stad slentert, zal zóveel zien. Van aangeschoten, stoere binken van een jaar of 18 die nu ineens vanalles durven. En soms hun eigen grens overschrijden.
De langslopende dames die ineens een haakse bocht maken richting de kraam waar 'alles 1 euro' is. Echt waar!
De voedselcombinaties die we naar binnen werken.
De (flarden van) gesprekken en commentaren die je kunt opvangen. "Nee, echt, het is wél traditie dat je op drie oktober kamerplanten op de markt koopt."
De kleinste kinderen die op de kermis ingespannen bezig zijn met waterspuiten een doel te raken. Of de stoere zestienjarige die voor zijn vriendin een enorm pluche beest moet en zal winnen, ongeacht de kosten.
Als je dan zo over de kermis rondbanjert, valt ook op hoe we ons bewegen. Wat mij dan blijft verbazen, is dat een grote groep vrouwen het belangrijk vindt er leuk uit te zien op zo'n feestdag. Daarmee creëren zij wel een probleem; want na een paar uur is de binnenstad van Leiden toch echt bezaaid met plastic en ander afval. En dat loopt zo moeilijk.
Wat dan ontstaat, is iets wat nog het meest lijkt op nette dames op hoge hakken op een boerderij. Of de stevige tred van een boerin... op pumps. Het pást soms niet: de elegantie die is vereist, ontbreekt.
Maar goed, de meeste mannen die je ziet lopen, lijken niet eens te pogen er feestelijk uit te zien. Bergwandelschoenen waarmee hele fléssen kunnen worden versplinterd. Truien en jassen waardoor ze beschermd zijn tegen de verschrikkelijkste sneeuwstormen.
O. Als je komt. In Leiden hebben we het nooit over Leidens Ontzet, maar over drie oktober. En nog in de nacht van 3 op 4 oktober heeft de stadsreiniging die hele stad schoon. En ja, echt, we eten hier op 3 oktober 's ochtends haring met wittebrood en op 2 oktober hutspot met klapstuk. Tenzij je het niet blieft, natuurlijk.
Drie oktober, een bijzonder feest.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten