D66 schijnt een opt out-systeem te gaan voorstellen voor orgaandonatie. Iedere Nederlander, zo wordt dan bij wet geregeld, is dan orgaandonor tenzij hij aangeeft dat níet te willen zijn. Die handelwijze van de opt out is jarenlang gehanteerd door sluwe marketeers, die klanten daardoor gevangen hielden 'omdat ze niet (op tijd) opzegden'. En niet voor niets is die aanpak steeds meer aangevallen én afgebroken.
De discussie over organen is geen eenvoudige waarin een absoluut gelijk bestaat. Het bijzondere is dat hij feitelijk gaat over wie we zijn, wat een mens een mens maakt en over identiteit. Ik denk dat je daarin geen generieke maatregelen kunt nemen. Want we zijn en denken allemaal anders (te zijn).
Blijkbaar houdt D66 er een technocratisch wereld- en mensbeeld op na van een wereld waarin ratio en zakelijkheid leidinggevend zijn. In zo'n visie is het logisch dat zo min mogelijk wordt verspild: van menselijke energie in de vorm van arbeid, arbeidstijd en -productiviteit of in de vorm van menselijk talent en scholing tot en met de reparatie van het menselijk lichaam. Het frappante is dat bij een technocratisch wereldbeeld impliciet een vrij passief mensbeeld past, van een mens die vooral lid is van een collectief en daarna individu. Frappant omdat een partij als D66 individuele ontwikkeling en verantwoordelijkheid hoog in het vaandel heeft.
Waar soms té makkelijk overheen wordt gestapt, is het beeld dat je hebt van jezelf. Een stuk controversiëler is het vraagstuk van de handel in organen. Deels omdat er géld wordt gevraagd, maar deels ook omdat die discussie ook raakt aan de beschikbaarstelling van organen uit lévende mensen. Dat is een interessante. Want blijkbaar is er dan verschil tussen levend en dood donor zijn.
Stel: je valt dood neer. Waar je dan naar kijkt, is een dood lichaam. En al eeuwen wordt er nagedacht over de vraag of jij dat dan nog bent. In religieuze termen: waar zit de ziel? Maar wat voor de een een leeg omhulsel is, is voor de ander nog steeds deel van een individu. En van een leeg omhulsel is het eenvoudiger onderdelen hergebruiken, dan van een bestaand individu. Een bestaand individu omdat in die beleving de dood blijkbaar uit meerdere componenten bestaat: een lichaam én een geest. Dan wordt het een stuk complexer om daar iets uit weg te halen.
In een wereld die steeds voller wordt en met een kennis die het mógelijk maakt, wordt het steeds verleidelijker rationeler om te gaan met lichamen. Persoonlijk denk ik dat dat ook kán. Een mens gaat van Niets naar Niets. Maar dat neemt níet weg dat in alle gevallen afscheid van iets moet kunnen worden genomen en dat er respect moet zijn voor diegenen die anders denken over het Leven. Het roept overigens ook de vraag op wanneer je de Grens oversteekt: stel dat iemand eindeloos lang ingevroren blijft, cryogeen is, in afwachting van ontdooiing in betere tijden, leeft hij dan? Let op: hij blijft dus uiteindelijk permanent cryogeen.
Dat het een complexe zaak is, blijkt ook wel uit de commentaren die je aantreft op het internet over dit onderwerp. Zo zijn er - jammer genoeg - ook vrij veel mensen die vinden dat hun lichaam niet gebruikt mag worden ter redding van bepaalde groepen anderen: moslims voorop. Ook dat is een interessante positie, omdat ook zij daarmee aangeven dat een lichaam niet een neutrale entiteit is.
Wat mij betreft, gaan we een stuk efficiënter om met ons stoffelijk omhulsel. Maar ik moet toegeven dat dit onderwerp toch echt wel van een andere orde is dan een wettelijk rookverbod 'omdat dat de collectieven volksgezondheid schaadt'. En persoonlijk vind ik de luiheid van de voorstanders - 'men vergeet een codicil in te vullen en dus lopen we veel mis' - geen argument om daar de tegenstanders dan onder te laten lijden.
Maar ja, D66 ga ík toch al niet stemmen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten